EU-richtlijn inzake evenwicht tussen werk en privéleven: het belang voor individuen, gezinnen, gemeenschappen en Europa
De EU-richtlijn inzake evenwicht tussen werk en privéleven is het eerste wetgevingsinitiatief na de lancering van de Europese pijler van sociale rechten in 2017 en werd twee jaar later, in 2019, formeel goedgekeurd. Vanaf augustus 2022 moeten alle lidstaten deze EU-brede regels toepassen om het evenwicht tussen werk en privéleven te verbeteren voor ouders en verzorgers. Deze regels bevatten minimumnormen voor vaderschaps-, ouderschaps- en zorgverlof en stellen aanvullende rechten vast die mensen zullen helpen hun loopbaan en gezinsleven te ontwikkelen zonder daarvoor iets op te hoeven offeren.
De arbeidsparticipatie van vrouwen in de EU is 10,8 procentpunt lager dan die van mannen, en 68% van de vrouwen met zorgtaken werkt in vergelijking met 81% van de mannen met dezelfde taken. De richtlijn over het evenwicht tussen werk en privéleven heeft tot doel zowel de participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt als het gebruik van verlof om gezinsredenen en flexibele werkregelingen te vergroten. De verwachte toename van de werkgelegenheid van vrouwen, hun hogere inkomens en loopbaanontwikkeling zullen een positieve invloed hebben op de economische welvaart, sociale integratie en gezondheid van hen en hun gezinnen.
Wat brengt de richtlijn op dit punt concreet teweeg?
1. Invoering van vaderschapsverlof voor vaders/gelijkwaardige tweede ouders van minstens 10 werkdagen, minstens gecompenseerd op het niveau van ziekteverlof.
2. Versterking van het bestaande recht op 4 maanden ouderschapsverlof, door 2 van de 4 maanden niet overdraagbaar te maken van de ene ouder op de andere, gecompenseerd op een door de lidstaten vast te stellen niveau en flexibel op te nemen.
3. Invoering van zorgverlof voor werknemers die persoonlijke zorg of steun verlenen aan een familielid of persoon die deel uitmaakt van hetzelfde huishouden.
4. Uitbreiding van het bestaande recht om flexibele werkregelingen aan te vragen (verkorte werkuren, flexibele werkuren en flexibiliteit op de werkplek) tot alle werkende ouders van kinderen tot minstens 8 jaar oud, en alle verzorgers.
Het is prijzenswaardig dat er op Europees niveau een reële bereidheid bestaat om de gelijkheid van ouders bij de zorg voor kinderen aan te moedigen, evenals een bereidheid om een evenwicht tussen werk en gezin aan te moedigen. De Europese Commissie beweert dat zij de lidstaten zal ondersteunen bij het toepassen van de nieuwe regels, onder meer via het Europees Sociaal Fonds+, om de kwaliteit en toegankelijkheid van onderwijs- en opvangsystemen voor jonge kinderen te verbeteren.
Het idee achter deze richtlijn is dat de bedrijven en gemeenschappen ook zullen profiteren van een grotere talentenpool en een meer gemotiveerde en productieve beroepsbevolking, evenals van minder ziekteverzuim. De stijging van de arbeidsparticipatie van vrouwen zal ook bijdragen tot het aanpakken van de uitdaging van de vergrijzing en het waarborgen van de financiële stabiliteit van de lidstaten.
In overeenstemming met de doelstellingen van het StressOut-project verwelkomen we deze richtlijn en benadrukken we het belang van het aanpakken van het evenwicht tussen werk en privéleven op nationaal niveau via specifieke beleidsinstrumenten, als een waardevolle mijlpaal in het beheersen van stress op de werkplek.
